Rzymskokatolicka parafia wojskowa, pw. Św. Macieja Apostoła w Kołobrzegu która mieści się przy ulicy św. Macieja 3 w Kołobrzegu. Znajduje się w dekanacie Marynarki Wojennej w Ordynariacie Polowym Wojska Polskiego. Erygowana 1 sierpnia 1993. Obsługiwana jest przez księży kapelanów.
Czym są parafie wojskowe?
Podstawową strukturą organizacyjną w Ordynariacie Polowym WP, podobnie jak w innych Kościołach partykularnych jest parafia, czyli określona wspólnota wiernych (certa communitas christifidelium), utworzona w diecezji na stałe (stabiliter constituta), nad którą opiekę duszpasterską (cura animarum), pod zwierzchnictwem biskupa diecezjalnego, powierza się proboszczowi jako jej własnemu pasterzowi.
Owa określona wspólnota wiernych zwykle jest oznaczana poprzez wytyczenie granic terytorialnych. Mamy wówczas do czynienia z parafią terytorialną (paroecia territorialis), która obejmuje określony obszar, a przez niego wszystkich jego mieszkańców stałych i tymczasowych. Może ją jednak tworzyć pewna kategoria osób. W tym drugim przypadku parafia ma nazwę personalnej (paroecia personalis) i jest określona poprzez obrządek, język, narodowość wiernych jakiegoś terytorium czy też jakąś inną okoliczność (w omawianym temacie poprzez związek z siłami zbrojnymi Rzeczypospolitej). Parafia personalna również winna mieć swoje granice terytorialne jak parafia terytorialna, jednakże tylko wierni ściśle określeni w tych granicach tworzą wspólnotę parafialną. Na mocy Statutu Ordynariatu Polowego w Polsce (zatwierdzonego przez Kongregację do spraw Biskupów dnia 8 maja 2021 roku) należą do niego, a więc mogą współtworzyć personalną parafię wojskową, katolicy Kościoła łacińskiego i katolickich Kościołów wschodnich:
1) żołnierze zawodowi, emeryci wojskowi i renciści, ich współmałżonkowie, dzieci, także pełnoletnie, o ile mieszkają w domu rodziców oraz inne osoby zamieszkujący razem z nimi;
2) żołnierze w czynnej służbie wojskowej (niezawodowi), w czasie pełnienia tej służby;
3) żołnierze służby terytorialnej w czasie trwania służby;
4) pracownicy Resortu Obrony Narodowej, funkcjonariusze oraz inni pracownicy zatrudnieni na instytucjach wojskowych, ich współmałżonkowie, dzieci, także pełnoletnie, o ile mieszkają w domu rodziców oraz inne osoby zamieszkujący razem z nimi;
5) uczniowie i studenci szkół oraz uczelni wojskowych;
6) zatrudnieni lub przebywający w szpitalach wojskowych, w domach opieki i w podobnych instytucjach wojskowych;
7) członkowie instytutów życia konsekrowanego i stowarzyszeń życia apostolskiego oraz wierni świeccy zatrudnieni na stałe przez Ordynariusza Polowego lub za jego zgodą;
8) kombatanci i weterani uznani za takich przez prawo państwowe;
9) funkcjonariusze i pracownicy Straży Granicznej ich współmałżonkowie, dzieci, także pełnoletnie, o ile mieszkają w domu rodziców oraz inne osoby zamieszkujący razem z nimi;
10) funkcjonariusze i pracownicy Służby Ochrony Państwa ich współmałżonkowie, dzieci, także pełnoletnie, o ile mieszkają w domu rodziców oraz inne osoby zamieszkujący razem z nimi.
Wymaga się, aby wspomniana wspólnota wiernych była ustanowiona na stałe. Oznaką i gwarancją stabilności tej wspólnoty są: dekret erekcyjny biskupa diecezjalnego, wierni związani z danym terytorium poprzez pobyt stały i tymczasowy, własny duszpasterz zwany proboszczem oraz odpowiednie miejsce święte, przeznaczone do sprawowania kultu Bożego. Proboszcz staje się pasterzem własnym (pastor proprius) parafii z upoważnienia biskupa diecezjalnego. Również pod zwierzchnictwem tegoż biskupa proboszcz sprawuje swój urząd pasterski, ciesząc się władzą zwyczajną.
Duszpasterstwo wojskowe ze względu na swój specyficzny charakter, działając w ramach ordynariatów polowych mocą decyzji ich biskupów, tworzy parafie personalne. Z chwilą reaktywowania Ordynariatu Polowego Wojska Polskiego w 1991 r., podobnie jak w okresie międzywojennym, obszar Rzeczypospolitej został z biegiem lat podzielony przez biskupa polowego na takowe parafie zwane parafiami wojskowymi.
Mając na uwadze przepisy prawa powszechnego, trzeba zaznaczyć, że w konstytucji apostolskiej Spirituali militum curae nie pojawił się termin „parafia wojskowa”, tym bardziej nie ma wzmianki o tym, że biskup polowy powinien podzielić Ordynariat na parafie. Jednak dokument suponuje istnienie parafii, skoro mówi o „kapelanach” posiadających uprawnienia proboszczów. W podobnym duchu wypowiada się Statut Ordynariatu Polowego w Polsce w punkcie 13, w którym czytamy, iż Kapelani wojskowi – proboszczowie posiadają prawa i obowiązki na równi z Proboszczami”. Opierając się zatem na instrukcji o strukturze duszpasterskiej wydanej przez ordynariusza polowego w 1992 r., parafię wojskową można zdefiniować jako określoną na stałe przez Biskupa Polowego część diecezji wojskowej powierzoną trosce duszpasterskiej proboszcza wojskowego.
Granice parafii wojskowych są – w miarę możliwości – tak określone, by każde miejsce stacjonowania wojska podlegało jednemu proboszczowi wojskowemu. Ze względu na trwający nieustannie proces restrukturyzacji sił zbrojnych Rzeczypospolitej, a tym samym proces dopasowywania się do niego wewnętrznych struktur Ordynariatu, sieć parafii wojskowych ulega pewnym zmianom. W konsekwencji niemożliwe jest jeszcze w chwili obecnej ostateczne określenie w skali ogólnokrajowej granic terytorialnych pomiędzy poszczególnymi parafiami wojskowymi. Kwestie wątpliwe są jednak każdorazowo rozstrzygane przez Biskupa Polowego w oparciu o opinię zainteresowanych proboszczów wojskowych.
W każdej parafii wojskowej zorganizowana jest kancelaria parafialna i prowadzone są przez proboszcza księgi parafialne, według wymagań prawa kanonicznego. W kościele garnizonowym lub w kaplicy wojskowej (w przypadku braku kościoła garnizonowego), przy której zorganizowana jest dana personalna parafia wojskowa, jej proboszcz sprawuje Eucharystię zwłaszcza w niedziele i święta nakazane, głosi Słowo Boże i swobodnie prowadzi pełną posługę zgodnie z programem duszpasterskim Konferencji Episkopatu Polski i diecezji wojskowej. Udziela także chrztu, wiatyku i namaszczenia chorych, z zachowaniem przepisu kan. 1003 § 2 i 3 oraz błogosławieństwa apostolskiego. Ponadto asystuje przy zawieraniu związków małżeńskich i je błogosławi oraz odprawia pogrzeby. W zależności od potrzeb duszpasterskich Biskup Polowy może przydzielić do pomocy proboszczowi wojskowemu, zgodnie z prawem kanonicznym, jednego lub kilku wikariuszy parafialnych.
Zakres władzy proboszczów parafii wojskowych analogiczne odnosi się do władzy Biskupa Polowego. Ordynariusz Diecezji Polowej nadając kapelanowi urząd proboszcza parafii wojskowej, powierza jego personalnej trosce określoną przez siebie grupę wiernych diecezji wojskowej. Jednocześnie Biskup Polowy ustala tereny wojskowe podległe jego władzy. Nie znosi to oczywiście jurysdykcji miejscowych proboszczów z tym, że na terenach wojskowych pierwszą jest jurysdykcja proboszcza wojskowego. Dotyczy to także, zgodnie z prawem kanonicznym, wikariusza parafii wojskowej. Wspomina o tym art. 7 konstytucji apostolskiej Spirituali militum curae mówiąc o kapłanach, którzy w Ordynariacie zostali mianowani kapelanami na wyznaczonym im terenie i wobec powierzonych im osób. Posiadają tym samym uprawnienia i obowiązki proboszczów, chyba że z natury rzeczy albo ze Statutów partykularnych wynika co innego; razem (cumultative) jednak z miejscowym proboszczem, w myśli art. 4 tejże Konstytucji.